6 april 2022
"Een beleggingsvooruitzicht moet geen terugblik zijn. Financiële markten kijken vooruit. Desondanks, gezien het volatiele eerste kwartaal, kijken wij dit keer terug om te zien hoe verwachtingen zijn bijgesteld over de laatste drie maanden. We evalueren drie marktbewegingen."
"ECB raises "nominal" growth target for 2022."
- Lukas Daalder, Chief Investment Strategist Blackrock (15 maart 2022)Ten eerste de rentestijging. De Amerikaanse Centrale Bank (FED) kondigde begin dit jaar aan de rente te gaan verhogen en voerde de eerste 0,25% stap uit. De ECB heeft de groeiverwachting verlaagd en de inflatieverwachting verhoogd, maar houdt beleid nog ruim. In Europa anticipeert de markt echter ook al op een krapper beleid. 2-jaars risicovrije rente in Europa is met 0,61% gestegen en 10-jaars 0,77%, in de VS is de toename respectievelijk 1,64% en 0,99%. Omdat een lening met een looptijd van tien jaar circa 10% minder waard wordt bij een rentestijging van 1%, zijn dit forse bewegingen. De breed samengestelde obligatie referentie index voor onze portefeuilles is daardoor ook circa 6% lager sinds begin van het jaar.
Ten tweede de inflatieontwikkeling, een van de drijfveren van de rentestijging. Recente inflatiestatistieken blijven hoog en, relevanter, inflatieverwachting neemt toe. Gemiddelde door de markt ingeprijsde inflatie voor de komende tien jaar in de VS steeg licht tot 2,89%. In Europa was er een grotere toename en wordt gemiddeld 2,67% verwacht. De 5yr-5yr inflatie, een goede lange termijn inflatie indicator (de gemiddelde inflatieverwachting voor de vijf jaar, vijf jaar vanaf nu dus 2027 tot 2031) is voor de VS en Europa respectievelijk slechts 0,13% en 0,28% toegenomen tot 2,39% en 2,24%. Deze lange termijn verwachtingen liggen fors lager dan de recent zeer hoge gerealiseerde inflatiewaardes. Een groot deel van de huidige hoge inflatie is toe te schrijven aan verstoorde toeleveringsketens. COVID-Lockdowns in belangrijke productiegebieden, transportproblemen, halfgeleidertekorten en de oorlog in Oekraïne zorgen nu voor schaarste van een groot aantal producten en hoge energieprijzen, maar kunnen op termijn normaliseren.
Ten derde de beweging in de aandelenmarkten. Hoewel de MSCI-wereldaandelenindex slechts licht is gedaald over het eerste kwartaal, zijn onderliggende bewegingen zeer uitgesproken. De afgelopen jaren hebben groeiaandelen significant beter gerendeerd dan waarde-aandelen. Dit jaar is de beweging juist tegengesteld. Met name energiebedrijven, doorgaans waardeaandelen, hebben na vele jaren matige rendementen een uitgesproken goede start van het jaar. Deze sector is in USD 20% gestegen. Exclusief energie is de indexruim min 6% in USD. Met name de niet winstgevende groeibedrijven met veel verwachtingswaarde in de waardering zijn hard afgekomen. De ARK Innovation ETF, een over 2020 geroemd fonds met hoofdzakelijk dit soort beleggingen leverde over het eerste kwartaal 30% aan waarde in. Wij zijn altijd kritisch gebleven naar dergelijke ondernemingen en deze zitten niet in de portefeuille. De nadruk op winstgevende kwaliteitsondernemingen die groei kunnen bewerkstelligen zorgt er wel voor dat Laaken relatief minder waarde- dan groeiaandelen in portefeuille houdt.
De negatieve aandelenmarkt reactie op de inval van Rusland in Oekraïne was initieel hevig, maar is grotendeels hersteld. Wij hebben aandelenallocatie door in de correctie bij te kopen gelijk gehouden, maar verhogen deze niet omdat het niet mogelijk is voorspellingen te doen hoe deze crisis zich verder zal ontwikkelen. De eerste aanval op een Europees land in decennia is een humanitaire ramp en zorgt voor veel onzekerheid, maar heeft de EU ook verenigd. Verdere escalatie is helaas niet uitgesloten, evenals een Europese energiecrisis of een periode van lage of negatieve economische groei met hogere inflatie.
Concluderend zijn de aangepaste vooruitzichten van een krapper monetair beleid, meer inflatie op korte termijn en meer geopolitieke spanning relatief goed verwerkt door de markten. Aandelen dalen minder hard dan obligaties omdat meer inflatie de nominale (reële groei plus inflatie) groeiverwachting doet toenemen en dat zou gunstig kunnen zijn voor de omzet van bedrijven. Op basis van onze evaluatie van de wereldeconomie en financiële markten zijn we als volgt gepositioneerd:
De onderweging in obligaties was gunstig over het eerste kwartaal en blijft gehandhaafd. De portefeuilles worden gekenmerkt door gemiddeld korte looptijden wat de portefeuille minder gevoelig maakt voor verdere rentestijging dan de referentie index.
Wij houden vast aan een licht overwogen positie in aandelen en proberen de markt in de huidige onzekere situatie niet te timen. De ondernemingen in portefeuille hebben doorgaans gezonde balansen en wij denken dat deze beleggingen voldoende veerkracht hebben om deze moeilijke en onvoorspelbare periode te doorstaan. Door de nadruk in selectie op kwaliteit heeft de portefeuille een hoger dan gemiddelde waardering en zijn de portefeuilles recent meer afgekomen dan het gemiddelde. De Laaken portefeuilles zijn de afgelopen jaren ook ingericht met een nadruk op ondernemingen met prijszettingsvermogen. Wij denken dat veel ondernemingen in de portefeuilles goed in staat zijn om de huidige hogere inflatie door te berekenen aan hun afnemers. De goudpositie blijft gehandhaafd als inflatiebescherming en verzekering tegen geopolitiek risico.
Na een sterk 2023, stegen de aandelenmarkten verder door in 2024. De MSCI World aandelenindex steeg met 10.9% in het eerste kwartaal van 2024. Obligaties hadden gemiddeld een licht negatief rendement vanwege rentestijging. De aandelenselectie van Laaken bleef licht achter bij het marktgemiddelde, maar de obligatieselectie presteerde beter. Wij gaan dit kwartaal verder in op inflatie en de vertaling naar ons beheer.
Na een zwak 2022 waarin aandelen en obligaties daalden, herstelden markten in 2023 sterk. De MSCI World aandelenindex sloot 2023 af met een stijging van 18.9%. De Bloomberg Barclays Euro Aggregate obligatie-index steeg 7.2% De effectenselectie van Laaken genereerde daarboven additioneel rendement.
Als het tweede kwartaal gekenmerkt werd door “Kunstmatige intelligentie”, werd het derde kwartaal gekenmerkt door het woord: “Obesitas”. De implicaties van Novo Nordisk’s nieuwe obesitas medicijn, WeGovy, raasde als een wervelwind door de medische sector.
“De succesvolle invoering van vaccinatieprogramma’s en de geleidelijke heropening van economieën hebben het vertrouwen versterkt en leiden tot hogere consumentenbestedingen. Momenteel staan de rentetarieven in Europa op historisch lage niveaus, maar centrale banken zijn discussies begonnen over geleidelijke renteverhogingen als reactie op de inflatiedruk.” Dit is een greep uit het door ChatGPT gegenereerde beleggingsvooruitzicht met als input “a one page investment outlook for 2023 and 2024”.
Begin dit jaar gaven wij aan dat macro-economen en de positionering van investeerders rekening hielden met een zeer negatief scenario. Gemiddelde economische groeiverwachtingen voor 2023 zijn sindsdien omhoog bijgesteld en werkgelegenheid bleef hoog. In anticipatie/hoop op een rentedaling later in het jaar daalde echter de rente op obligaties en behaalden zowel obligaties als aandelen een positief rendement.
Na drie tumultueuze kwartalen, herstelde de aandelenmarkten licht in het vierde kwartaal. De MSCI wereld aandelen index sloot 2022 af met een daling van 13% in Euro’. De hoge inflatie in VS en EU hield aan op respectievelijk 7% en 10%. Daarop verhoogde de Amerikaanse Fed zijn beleidsrente van 0.25% eind 2021 naar 4.5% eind 2022. De rentestijging zorgde voor een correctie in de aandelenbeurzen en bracht met een forse daling volatiliteit terug in de sluimerende obligatiemarkt.
